Gorzów Wlkp., 03.02.2024 r.

SPRAWOZDANIE

Z DZIAŁALNOŚCI SPOŁECZNEJ STRAŻY RYBACKIEJ PRZY OKRĘGU PZW W GORZOWIE WLKP. ZA 2023 ROK

Zadania z zakresu ochrony wód na terenie działalności Okręgu PZW w Gorzowie Wlkp. realizowane były przez Społeczną Straż Rybacką, Państwową Straż Rybacką, Policję i Straż Leśną. Działaniami objęto akweny wodne o łączonej powierzchni 7996 ha, i należy stwierdzić, że jest to bardzo duża powierzchnia wód (jedna z największych w kraju). Duże zróżnicowanie wód, położonych w  trudnym i niedostępnym terenie, utrudnia prowadzenie działań ochronnych. Tym bardziej należy pochwalić zaangażowanie i determinację wielu strażników działających społecznie, w swoim wolnym czasie, czasami korzystając z własnych środków transportu.

Na podstawie analizy wyników przeprowadzonych kontroli, oraz znalezionego sprzętu kłusowniczego i opinii środowiska wędkarskiego, należy stwierdzić, iż mimo prowadzenia licznych kontroli i działań ochronnych zagrożenie naszych wód przez kłusownictwo  nie maleje. Wpływ na to mają różne czynniki,  między innymi  niska świadomość społeczna i brak zrozumienia sporej grupy naszych członków, że to oni są gospodarzami wód i  kłusownicy właśnie ich okradają i od ich reakcji w dużej mierze zależy skuteczna ochrona wód. Kłusownik jest świadomy swojej bezkarności za kradzież mienia Skarbu Państwa w tym przypadku ryb w dużych ilościach i o znacznej wartości.

Przez działania kłusowników, PZW i Skarb Państwa ponoszą ogromne  straty w rybostanie, a także niszczone są ekosystemy wodne. Straty najbardziej odczuwają nasi członkowie narzekający na  obniżenie populacji ryb w  wodach, które  użytkuje PZW, pomimo corocznych  zarybień.

Na wodach Okręgu PZW w Gorzowie najbardziej rozpowszechnione jest kłusownictwo sieciowe. Najwięcej zdarzeń tego typu notowano na terenie powiatów: choszczeńskiego, sulęcińskiego i strzelecko-drezdeneckiego. Największe nasilenie działań kłusowniczych występuje w okresie wiosennym kiedy to większość gatunków ryb przystępuje do rozrodu. Proceder ten nasila się także w okresie zimy w miejscach zimowisk gdzie grupuje się ryba, a także na akwenach przy których usytuowane są ośrodki wypoczynkowe.

W roku 2023 na terenie działania Okręgu w 7 powiatach  działało 18 grup SSR. W skład których  wchodziło 114 strażników, było to o jednego więcej w stosunku do roku 2022. Aktywność poszczególnych grup i ich członków była zróżnicowana, niemniej należy stwierdzić  spadek ilości przeprowadzonych kontroli w stosunku do roku poprzedniego. W roku 2023 przeprowadzono łącznie 2619 działań kontrolnych i jest to mniej o 139 w  stosunku do roku poprzedniego,  z PSR  37 i jest to mniej o 6 w stosunku do 2022 roku  z Policją przeprowadzono 78 akcji kontrolnych i jest to więcej o 14 oraz ze Strażą Leśną i innymi służbami 81 akcji i jest to więcej o 27, w wyniku czego ukarano mandatami karnymi 52 osoby. Działania te należy kontynuować w roku bieżącym z możliwością zwiększenia wspólnych kontroli na terenie powiatów: słubickim, międzyrzeckim i myśliborskim.

Łącznie kontroli poddano 15183 osoby i jest to o 48 więcej w stosunku do 2022 roku. W wyniku przeprowadzonych kontroli znaleziono porzucony sprzęt wędkarski i kłusowniczy w  następujących ilościach:

• sieci rybackie/wontony, drygawice             116 szt.
• przestawy węgorzowe, żaki                            60 szt.
• sznury                                                               8 szt.
• pupy, samołówki                                             26 szt.
• wędki                                                                 5 szt.
• kołowrotki                                                           5 szt.
• sprzęt pływający                                                3 szt.

Ogólna ilość znalezionego i  porzuconego sprzętu kłusowniczego i wędkarskiego to 223 sztuki łącznie i jest to o 62 szt. mniej niż w poprzednim roku, z tego 9 sztuk zostało przekazane do PSR w Gorzowie Wlkp a 4 szt do KP Policji w Strzelcach Kraj.

W minionym roku skierowano do Policji   8 spraw. W jednej sprawie zapadł wyrok w postaci grzywny 500 zł. podanie wyroku do publicznej wiadomości, przepadek sprzętu w ilości 5 sznurów, trwałe odebranie karty wędkarskiej na okres 12 miesięcy, zakaz składania oferty do konkursu ofert na oddanie w użytkowanie obwodu rybackiego na okres roku oraz zasądzono koszty sądowe w wysokości 70 zł. W drugiej sprawie postępowanie zostało umorzone a w trzeciej toczy się postepowanie.

W działalności ochroniarskiej pod względem znalezionego i porzuconego sprzętu kłusowniczego wyróżniały się grupy z Drezdenka (84), Barlinka (35), Drawna (28),  Choszczna (24) i Krzeszyc (23) a pod względem największej ilości przeprowadzonych kontroli  grupy w: Sulęcinie (359), Drawnie (252), Choszcznie (210) i Przytocznej (196).  Natomiast  pod względem współpracy z Policją, PSR i innymi służbami wyróżniały się grupy w   Choszcznie (71), Sulęcinie (35),  i Drawnie (22) a największą ilość kontroli nocnych to  Drawno (55),Drezdenko (53) Przytoczna (46), Najmniej przeprowadzonych kontroli w 2023 roku to grupy Gorzów_Witnica (26), Kostrzyn (74)  Skwierzyna i Drawiny (84).

Dokonując analizy działalności SSR należy stwierdzić, że efektywność jej działania jest zróżnicowana i zależy od zaangażowania i operatywności ich członków.  Co miesiąc komendanci powiatowi wymieniają się informacjami z biurem okręgu o bieżącej działalności i są podejmowane działania adekwatne do danej sytuacji. Natomiast nie były przeprowadzone roczne szkolenia we wszystkich powiatach.

 Wzmożony nadzór, zwiększona presja kontroli z całą pewnością utrudni działalność  kłusowniczą. Liczna straż, znaczna ilość wędkarzy nad wodami to również skuteczna ochrona przed kłusownictwem. Niezależnie od bezpośredniej działalności kontrolnej SSR w Okręgu podejmowane były działania organizacyjne zmierzające do doskonalenia form i metod pracy SSR poprzez podpisanie porozumienia o współpracy z PSR w Gorzowie Wlkp., i Szczecinie.

 W roku 2023  dokonano wymiany umundurowania w powiatach:  gorzowskim, międzyrzeckim i strzelecko-drezdeneckim.  Na podstawie powyższych danych działalność w Okręgu na rzecz ochrony wód należy ocenić pozytywnie. W minionym roku   dobrze układała się współpraca z Policją  w powiecie  sulęcińskim, gorzowskim i choszczeńskim, natomiast  źle w powiatach:  słubickim, myśliborskim i międzyrzeckim. Natomiast z  Państwową Strażą Rybacką  współpracę należy kontynuować co w konsekwencji powinno przyczynić się do jeszcze lepszej niż dotychczas współpracy. W minionym roku bardzo dobrze układała się współpraca ze Strażą Leśną w grupach w Choszcznie i Sulęcinie.

W 2023 roku ufundowano dla 113 wyróżniających się strażników SSR, PSR, Policji i sponsorów  znaki okręgowe i zezwolenia uprawniające do wędkowania na terenie działania Okręgu, oraz 10 czerwca zorganizowano zawody spławikowe na jeziorze Świniary i spinningowe na jeziorze Czyste  w których udział wzięło 60 strażników.

Mając na uwadze fakt, że w Okręgu główny ciężar zwalczania kłusownictwa rybackiego spoczywa na Społecznej Straży Rybackiej, należałoby kontynuować pozyskiwanie środków unijnych na szkolenia i doposażenia w nowy sprzęt. Tylko skuteczna ochrona wód jest w stanie uratować obowiązkowe zarybienie wynikające z umów dzierżawnych i  operatów rybackich. Jednocześnie należy wspomagać finansowo działalność  Społecznej Straży Rybackiej, która działa aktywnie i efektywnie.  Te grupy SSR, które mają z tym problem należy mobilizować i zachęcać do lepszej pracy. Kwota jaką Okręg przeznaczył ze składek na ochronę wód w 2023 r. to 257442,59 zł. i jest to mniej o 17041,56 zł. w stosunku do 2022 r.

Podsumowując, chciałbym wszystkim Kolegom zaangażowanym w ochronie wód podziękować za działalność w roku ubiegłym i życzyć sukcesów w roku bieżącym.
                                                   

Kazimierz Szmid

Główny Specjalista ds. Ochrony Wód